MBO là hệ thống quản trị toàn diện dựa trên các mục tiêu đã thiết lập và có thể đo lường, bắt nguồn từ ý tưởng của Peter Drucker như một cách thức tăng cường sự kiểm soát quản trị. Lý thuyết và thực tiễn MBO sau đó được phổ biến trên khắp thế giới, được nhiều tổ chức, doanh nghiệp áp dụng.

Yếu tố căn bản của MBO là sự cam kết của người đứng đầu tổ chức với hệ thống MBO, sự hợp tác của các thành viên để xây dựng mục tiêu chung, sự tự nguyện với tinh thần tự quản để thi hành kế hoạch chung, và tổ chức kiểm soát định kỳ việc thực hiện kế hoạch ấy. Nói cách khác, đặc điểm quan trọng của MBO là các thành viên trong tổ chức tự nguyện ràng buộc và cam kết hành động trong quá trình quản trị theo mục tiêu, từ hoạch định đến kiểm tra. Trong một tổng lược 70 nghiên cứu về MBO, các nhà nghiên cứu phát hiện thành quả trung bình đạt được về hiệu suất là 56%, nhưng tỷ lệ này chỉ còn 6% khi tồn tại sự cam kết thấp. Có một tương tác mạnh cùng chiều được phát hiện giữa sự cam kết của ban lãnh đạo và sự thỏa mãn trong nghề nghiệp của nhân viên.

Áp dụng MBO đã lâu, nhưng bạn đã biết điểm mạnh và hạn chế của phương pháp quản trị này?

Điểm mạnh và Hạn chế của MBO

Điểm mạnh của MBO:

- Phối hợp được việc hoạch định và kiểm soát hệ thống quản trị hợp lý, buộc tổ chức phát triển thang bậc mục tiêu từ trên xuống.

- MBO khuyến khích sự tự quản trị và cam kết của nhân viên thông qua sự tham gia của họ trong quá trình thiết lập mục tiêu, từ đó nhấn mạnh kết quả cuối cùng hơn là thiện ý hay tính cách cá nhân.

Hạn chế của MBO:

- Dễ bị trì hoãn bởi nhà quản trị độc đoán có chính sách và quy tắc quan liêu, không linh hoạt.

- MBO nhấn mạnh đến các mục tiêu có thể đo lường được, nên có thể được các nhà quản trị có nhiều tham vọng sử dụng như một sự “đe dọa” đối với nhân viên.

Chu kỳ MBO

Bởi MBO kết hợp cả việc hoạch định lẫn giám sát, nên chu kỳ MBO thường trải qua các giai đoạn như sau:

1- Thiết lập mục tiêu

MBO nhấn mạnh các mục tiêu có thể đo lường và cùng đồng thuận. Các mục tiêu đề ra cần có tính thách thức, hợp lý, và nhất quán. Việc thiết lập mục tiêu bắt đầu ở cấp cao nhất và chuyển dần xuống. Sự đóng góp chủ yếu của MBO vào quá trình thiết lập mục tiêu là điểm nhấn mạnh sự tham gia của nhân sự ở các cấp bên dưới. MBO đòi hỏi sự thương lượng hài hòa về mục tiêu giữa nhà quản lý và cấp dưới trực tiếp.

2- Lập kế hoạch và triển khai

Sau khi thiết lập mục tiêu, bước tiếp theo là lập kế hoạch và triển khai công việc để hoàn thành các mục tiêu đã đề ra. Theo dõi, giám sát, phản hồi liên tục trong quá trình thực hiện công việc. Trong trường hợp có thay đổi đột ngột như sự tăng thêm hay giảm nhân viên, làm mục tiêu không còn giá trị hay trở nên lỗi thời, chúng sẽ được điều chỉnh kịp thời. Những cuộc họp thường xuyên sẽ tạo cơ hội để nhà quản trị đưa ra phản hồi cho nhân viên.

3- Đánh giá kết quả

MBO nhấn mạnh kết quả, không phải về tính cách cá nhân hay quy lỗi. Giai đoạn này của chu kỳ MBO hoàn tất khi mục tiêu được hoàn thành, trong trường hợp chưa hoàn thành, sẽ cần có sự phân tích lý do thất bại để điều chỉnh cho những mục tiêu khác.

Những người ủng hộ MBO tin rằng sự lãnh đạo hiệu quả và động viên nhiều hơn, qua việc thiết lập mục tiêu, cơ chế theo dõi, giám sát phù hợp, là các kết quả bổ sung tự nhiên của một hệ thống MBO.

ĐĂNG KÝ SỬ DỤNG iHCM

Mẫu đánh giá thành tích và năng lực